Pekin yönetimi, Washington'un son ticaret hamlelerine yanıt olarak ABD menşeli ürünlere uyguladığı gümrük vergisini yüzde 34’ten yüzde 84’e çıkardığını duyurdu. Çin Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre yeni vergi oranı 10 Nisan Perşembe günü Türkiye saatiyle 20:01 itibarıyla yürürlüğe girecek.
Bakanlık açıklamasında “ABD’nin Çin’e yönelik tarifeleri artırması, Çin’in meşru haklarını ve çıkarlarını ciddi biçimde ihlal etmekte, aynı zamanda kurallara dayalı çok taraflı ticaret sistemine zarar vermektedir” ifadelerine yer verildi.
Karar ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’den ithal edilen ürünlere yüzde 104 oranında vergi uygulamasına başlamasının ardından geldi. Trump, bu agresif tarife politikasını Çin’in “geri adım atmasını sağlamak” amacıyla devreye sokmuştu.
Ancak Pekin yönetimi geri adım atmak bir yana yeni önlemlerle karşılık vermekte kararlı olduğunu bir kez daha vurguladı. Çarşamba günü yayımlanan kapsamlı politika belgesinde iki ülke arasındaki ticaretin dengeli olduğu savunulurken Washington’un attığı adımların yapıcı diyalogdan uzak olduğu belirtildi.
Müzakereye Açık Kapı Bırakılmadı
Çin hükümeti ABD ile doğrudan müzakereye açık olup olmadığı konusunda net bir açıklama yapmazken diğer ülkelerin diyaloğa sıcak baktığına dikkat çekildi. Çin Ticaret Bakanlığı “ABD ekonomik ve ticari kısıtlamaları tırmandırma konusunda ısrar ederse Çin gerekli önlemleri alma konusunda kararlı iradeye ve geniş imkâna sahiptir. Bu mücadeleyi sonuna kadar sürdürecektir” açıklamasında bulundu.
Geçtiğimiz hafta Çin, ABD'den ithal edilen tüm ürünlere yüzde 34 oranında vergi uygulamaya başlamış aynı zamanda nadir toprak elementleri ihracatına kontrol getirmişti. Trump ise buna cevaben Çin’den gelen ürünlere ek yüzde 50 vergi koyarak, “verilen sürenin sona erdiğini” ilan etmişti.
‘Eşitlik ve Saygı’ Vurgusu
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jian, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, "ABD gerçekten yapıcı bir çözüm istiyorsa eşitlik, karşılıklı saygı ve fayda temelli bir yaklaşım benimsemelidir" dedi.
Çin'in yayımladığı politika belgesinde Trump’ın ilk başkanlık döneminde imzalanan “birinci aşama” ticaret anlaşmasında ABD’nin taahhütlerine sadık kalmadığı da vurgulandı. Özellikle TikTok'un Çinli sahibi ByteDance tarafından satılmaması halinde ABD'de yasaklanmasına yönelik yasal girişimin teknoloji transferine zorlama yasağını ihlal ettiği savunuldu.
Trump geçtiğimiz hafta TikTok’un faaliyetlerine 75 gün daha izin verdiklerini açıklamış satış konusunda bir uzlaşmaya varılamadığını belirtmişti. ByteDance yetkilileri ise bu satışa Çin’in onay vermeyeceğini ve konunun daha geniş çaplı ticaret müzakerelerine dahil edilmesi gerektiğini Beyaz Saray’a bildirmişti.
Ekonomik Dengesizlik Tartışması
Çin, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkinin mal ticaretiyle sınırlı olmadığına dikkat çekerek 2023 yılında hizmet ticaretinde 26,57 milyar dolarlık açık verdiğini duyurdu. Bu rakamın sigorta, bankacılık ve muhasebe gibi sektörlerden kaynaklandığı belirtildi. Pekin’e göre Trump’ın tarifeleri yalnızca mal ticaretindeki dengesizlikleri hedef almakta ve genel tabloyu yansıtmamaktadır.
ABD Kendi Ayağına Sıkıyor
Ticaret Bakanlığı'nın açıklamasında şu uyarı da yer aldı: “Tarih ve gerçekler göstermiştir ki ABD’nin gümrük tarifelerini artırması kendi ekonomik sorunlarını çözmeyecek. Aksine finansal piyasalarda sert dalgalanmalara, enflasyonist baskıların artmasına, sanayi altyapısının zayıflamasına ve ekonomik durgunluk riskinin yükselmesine neden olacaktır. Bu politikalar eninde sonunda ABD ekonomisini hedef alacaktır.”
