2000 ile 2008 yılları arasında Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Bağ-Kur ya da Emekli Sandığı’na kayıt yaptırmış milyonlarca çalışan için emeklilikte yeni bir dönem kapıda. Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) kapsamına giremeyen bu büyük kitle için, hükümetin masasında kademeli emeklilik sistemine dair yeni bir düzenleme bulunuyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yürütülen çalışmalar kapsamında, hem yaş hem de prim günü açısından daha esnek bir emeklilik modeli gündeme alındı.
Kademeli Emeklilik Sistemi Nedir?
Kademeli emeklilik, çalışanın sigorta giriş tarihine göre belirli yaş ve prim günleriyle emekli olabilmesini sağlayan bir sistemdir. Bu uygulamanın hayata geçmesiyle birlikte, 2000 sonrası sigorta başlangıcı olan ancak EYT kapsamına giremeyen vatandaşlar için erken emeklilik yolu açılabilir. Özellikle 2000, 2005 ve 2008 girişliler için farklı yaş ve prim koşullarıyla emekli olma şansı doğacak.
Yeni Yaş ve Prim Şartları Nasıl Olacak?
Gündemdeki düzenleme ile birlikte kadınlar için emeklilik yaşı 58, erkekler için ise 60 olarak belirlenecek. Prim şartı ise 7000 gün olacak. Ancak sigorta giriş tarihine göre daha erken yaşta emeklilik de mümkün olabilecek. Öne çıkan bazı örnekler şöyle:
2000 Girişi: Kadınlar 43, erkekler 45 yaşında; 6.325 prim günü
2005 Girişi: Kadınlar 46, erkekler 48 yaşında; 6.700 prim günü
2008 Girişi: Kadınlar 49, erkekler 51 yaşında; 6.925 prim günü
Bu tablo, prim gününü tamamlayan ancak yaşını bekleyen ya da yaşını doldurmuş ama primi eksik olan vatandaşlara umut olacak.
Ağır İşlerde Çalışanlara Yıpranma Hakkı
Yıpranma payı, ağır ve tehlikeli işlerde çalışanlar için emeklilikte büyük avantaj sağlıyor. Maden işçileri, basın mensupları, TSK ve emniyet personelleri gibi meslek gruplarına, her yıl için fazladan hizmet süresi veriliyor. Bu süreler hem prim gününe ekleniyor hem de doğrudan emeklilik yaşını aşağı çekiyor.
Prim Eşitlemesi: Bağ-Kur ve SSK Arasındaki Fark Kalkıyor
Yeni düzenlemeler arasında en dikkat çeken başlıklardan biri de prim eşitlemesi. Bugüne kadar Bağ-Kur’lu erkeklerin 9000 gün prim ödeme zorunluluğu bulunuyordu. Yeni yasa ile bu şartın 7200 güne düşürülmesi ve SSK ile eşitlenmesi bekleniyor. Bu adım, küçük esnaf başta olmak üzere pek çok kişi için erken emekliliğin yolunu açacak.
Ne Zaman Yasalaşacak?
Kademeli emeklilik sistemine dair teknik çalışmalar sürüyor. Henüz resmi bir tarih açıklanmasa da torba yasa içerisinde yer alması ve önümüzdeki aylarda Meclis gündemine gelmesi bekleniyor. Bu düzenleme kabul edilirse, milyonlarca vatandaş için emeklilik planları sil baştan değişecek.
